5 tips voor heldere & toegankelijke voorwaarden

5 tips voor heldere & toegankelijke voorwaarden

Of het nu gaat om algemene voorwaarden, arbeidsvoorwaarden of thuiswinkelvoorwaarden, ze lezen meestal als de bekende ‘kleine lettertjes’. Een ontoegankelijke brij van onleesbare bepalingen, bestaande uit lange samengestelde zinnen. Vol met dubbele ontkenningen, juridisch jargon en formeel taalgebruik. Voorafgegaan door een lange lijst van definities. Er is zelfs een woord voor: juridinees. De meeste mensen beginnen er dan ook niet aan. Ze accepteren ze ongelezen of leggen ze weg totdat ze ze nodig hebben. Dan gaan ze wel puzzelen om te zien wat hun rechten en plichten zijn. Of waren. Maar ook dan nog ontstaat er vaak verwarring over de inhoud.

Maar er is hoop. mr. schrijver merkt dat er meer aandacht komt voor het helder (her)schrijven van voorwaarden. En geeft daarom 5 tips.

#1 Maak er (ook) een digitaal interactief document van.

Veel voorwaarden worden op papier verstrekt. Zorg dat er ook een digitale versie beschikbaar is. Plaats de algemene voorwaarden bijvoorbeeld op de website. Verstrek andere voorwaarden als pdf. Zorg hierbij voor een duidelijke en interactieve inhoudsopgave, van waaruit de lezer direct kan doorklikken naar de bepaling die hij of zij zoekt.

#2 Schrap overbodige bepalingen en voeg bepalingen samen.

Overbodige bepalingen worden bijna nooit geschrapt. Is er een incident geweest? Dan worden wel vaak bepalingen toegevoegd. Deze nieuwe bepalingen sluiten alleen niet altijd aan op de al bestaande bepalingen. Gevolg: dubbelingen of bepalingen die elkaar geheel of gedeeltelijk tegenspreken. Ga je toch je voorwaarden herschrijven in begrijpelijk Nederlands? Kijk dan ook of er overbodige bepalingen zijn die je kunt schrappen en of je met elkaar samenhangende bepalingen kunt samenvoegen.

#3 Hak lange zinnen in stukjes.

Als het niet nodig is, gebruik dan ook geen lange zinnen. Maak de tekst toegankelijk. Schrijf bijvoorbeeld niet:

“Werkgever is – ook na beëindiging van de arbeidsovereenkomst – verplicht tot geheimhouding van hetgeen haar met betrekking tot de persoon van Medewerker als werkgever bekend is (geworden), tenzij Medewerker tot het verstrekken van op zijn persoon betrekking hebbende gegevens toestemming geeft, dan wel een wettelijke verplichting daartoe bestaat.”

Maar wel:

“X (bedrijfsnaam) gaat zorgvuldig met jouw gegevens om. Je kunt erop rekenen dat X alles wat X als werkgever over jou weet geheim houdt. Ook na beëindiging van de arbeidsovereenkomst. X verstrekt deze gegevens alleen als jij daarvoor toestemming geeft of als X een wettelijke verplichting heeft om deze gegevens te verstrekken.”

#4 Schrijf actief en direct.

In veel voorwaarden wordt gebruik gemaakt van zogenaamde naamwoordconstructies en/of de lijdende vorm. Dit maakt de tekst onnodig omslachtig en vaag. Schrijf daarom zo direct en actief mogelijk. Schrijf bijvoorbeeld niet:

“Het overstappen van een bestaande aanbieder via welke je een breedbanddienst of kabelinternetdienst afneemt naar X brengt niet met zich mee dat de overeenkomst met deze bestaande aanbieder automatisch wordt beëindigd.”

Maar wel:

“Stap je van een bestaande aanbieder van breedbanddiensten of kabelinternetdiensten over naar X? Je bestaande overeenkomst eindigt niet automatisch. Je moet hem zelf opzeggen.”

Schrijf ook niet:

“Elke toekomstige wijziging, invoering of intrekking van (onderdelen van) de arbeidsvoorwaardenregeling is van toepassing op alle Medewerkers.”

Maar wel:

“Als X in de toekomst (onderdelen van) de arbeidsvoorwaardenregeling wijzigt, invoert of intrekt, dan geldt dit voor alle medewerkers.”

#5 Vervang formeel en ouderwets taalgebruik.

Met betrekking tot, alsmede, ten aanzien van, in het kader van, al dan niet, daarenboven, voor zover het betreft, alsdan, behoudens in het geval dat, derhalve en hangende het besluit: dit soort termen maken een tekst niet eenvoudiger. Gebruik liever vlottere en duidelijkere synoniemen. Vind je het lastig om informele alternatieven te bedenken? Internet biedt hulp, kijk bijvoorbeeld eens op de site van Onze Taal of Zakelijk Schrijven.

Hulp nodig bij het (her)schrijven van jouw voorwaarden? Neem dan contact op met mr. schrijver.